Carbidopa - Thông tin về Carbidopa

Mô tả Tag

Carbidopa: Thông tin chi tiết về thuốc

Carbidopa (thường được bán dưới tên thương hiệu Lodosyn) là một loại thuốc được sử dụng kết hợp với levodopa trong điều trị bệnh Parkinson. Vai trò chính của carbidopa là ức chế sự chuyển hóa ngoại vi của levodopa, giúp tăng lượng levodopa đi vào não và cải thiện hiệu quả điều trị. Điều này có nghĩa là một lượng lớn levodopa có thể vượt qua hàng rào máu não để tác động lên hệ thần kinh trung ương, thay vì bị chuyển hóa thành các chất không thể vượt qua hàng rào này ở ngoại vi.

Cấu trúc hóa học và điều chế

Carbidopa là một chất ức chế quá trình decarboxyl hóa axit amin thơm. Nó là một hợp chất tinh thể màu trắng, ít tan trong nước, có trọng lượng phân tử là 244.3. Tên hóa học của carbidopa là N-amino-α-metyl-3-hydroxy-L-tyrosine monohydrate, với công thức thực nghiệm là C₁₀H₁₄N₂O₄·H₂O.

Quá trình tổng hợp carbidopa thường bắt đầu bằng phản ứng Strecker, sử dụng hydrazine và kali xyanua trên aryl metan. Sản phẩm trung gian sau đó được thủy phân bằng HCl lạnh, tiếp theo là thủy phân mạnh hơn với HBr để tạo ra carbidopa. (Chi tiết quá trình tổng hợp phức tạp và cần tham khảo tài liệu chuyên ngành hóa học).

Cơ chế hoạt động

Khi dùng kết hợp với levodopa, carbidopa ức chế enzyme decarboxylase axit amin thơm L-amino. Enzyme này chịu trách nhiệm chuyển hóa levodopa thành dopamine ở ngoại vi. Bằng cách ức chế enzyme này, carbidopa làm giảm sự chuyển hóa levodopa ở ngoại vi, dẫn đến tăng lượng levodopa có sẵn để đi vào não. Trong não, levodopa được chuyển đổi thành dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng trong việc kiểm soát vận động. Tăng lượng dopamine trong não giúp giảm các triệu chứng của bệnh Parkinson.

Ngoài ra, carbidopa cũng có thể làm giảm một số tác dụng phụ của levodopa, như buồn nôn và nôn.

Liều lượng và cách dùng

Liều lượng và cách dùng carbidopa phụ thuộc vào chỉ định của bác sĩ và dạng bào chế của thuốc. Thông thường, thuốc được dùng đường uống và liều lượng có thể thay đổi tùy thuộc vào đáp ứng của bệnh nhân.

• Viên nén dạng uống tan rã: Thường dùng 3-4 lần/ngày.
• Viên giải phóng kéo dài: Thường dùng 2-4 lần/ngày.
• Viên nang giải phóng kéo dài: Thường dùng 3-5 lần/ngày.
• Hỗn dịch: Liều lượng và cách dùng theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Quan trọng: Luôn tuân thủ đúng liều lượng và lịch dùng thuốc do bác sĩ chỉ định. Không tự ý tăng, giảm hoặc ngừng thuốc.

Chống chỉ định và lưu ý khi sử dụng

Chống chỉ định:

• Quá mẫn với carbidopa hoặc levodopa.
• Glôcôm góc hẹp.
• Không dùng đồng thời với thuốc ức chế monoamin oxydase (MAOI). Phải ngừng dùng MAOI ít nhất 2 tuần trước khi bắt đầu điều trị với carbidopa-levodopa.
• Bệnh nhân có nghi ngờ hoặc tiền sử u melanin (u tế bào hắc tố) vì levodopa có thể làm hoạt hóa u này.

Lưu ý:

• Chế độ ăn: Hạn chế chế độ ăn giàu protein vì protein có thể làm giảm hấp thu levodopa.
• Sắt: Tránh dùng carbidopa cùng lúc với các sản phẩm bổ sung sắt hoặc chứa sắt vì sắt có thể làm giảm hấp thu levodopa.
• Dùng thuốc đều đặn: Dùng thuốc đúng giờ để đạt hiệu quả điều trị tối ưu.
• Tác dụng phụ: Một số tác dụng phụ có thể gặp phải bao gồm chóng mặt, buồn nôn, nôn, chán ăn, khó ngủ, nước tiểu sậm màu, cứng khớp đột ngột. Thông báo cho bác sĩ nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào.
• Không ngừng thuốc đột ngột: Việc ngừng thuốc đột ngột có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Liều thuốc cần được giảm dần dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Cách bảo quản

Bảo quản viên nén carbidopa-levodopa ở nhiệt độ 15-30 độ C, tránh ánh sáng. Đựng thuốc trong lọ kín, tránh ánh sáng, và để xa tầm tay trẻ em.

Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, bao gồm cả carbidopa. Chỉ bác sĩ mới có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.