Liên Nhục - Thông tin về Liên Nhục

Mô tả Tag

Liên Nhục (Hạt Sen): Tìm Hiểu Chung

Liên nhục, hay còn gọi là hạt sen, là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền và cũng là một thực phẩm bổ dưỡng. Tên khoa học của nó là Semen Nelumbinis.

Đặc điểm tự nhiên

Hạt sen phát triển bên trong đài hoa sen. Mỗi đài sen thường chứa khoảng 20 hạt. Hạt sen có hình bầu dục, khi còn tươi có màu xanh. Ở giữa mỗi hạt sen là tâm sen, cũng được sử dụng làm thuốc.

Phân bố, thu hái và chế biến

Mùa sen thường kéo dài từ tháng 5 đến tháng 8. Hạt sen được thu hoạch trong thời gian này. Việc bóc vỏ hạt sen cần được thực hiện ngay sau khi thu hoạch vì khi còn tươi, vỏ còn mềm và dễ bóc. Tâm sen, phần nằm ở giữa hạt, thường được tách riêng và sử dụng như một vị thuốc riêng biệt, thường dùng trong điều trị chứng mất ngủ.

Bộ phận sử dụng

Bộ phận được sử dụng làm thuốc và thực phẩm là hạt sen.

Thành phần hóa học

Theo nhiều nghiên cứu, 100g hạt sen chứa khoảng 350 calo, 63-68g carbohydrate, 17-18g protein, 1.9-2.5g chất béo, và phần còn lại là nước (khoảng 13%) và các khoáng chất khác như natri, kali, canxi, và phốt pho.

Công dụng

Theo y học cổ truyền

Y học cổ truyền ghi nhận nhiều công dụng của Liên nhục, bao gồm:

• Chữa mộng tinh, di tinh: Giúp cải thiện các vấn đề về rối loạn tình dục.
• Trị chứng lo âu và mất ngủ: Có tác dụng an thần, giúp thư giãn và cải thiện giấc ngủ.
• Cầm tiêu chảy (trong một số trường hợp): Hỗ trợ điều trị tiêu chảy do nguyên nhân nhất định.
• Thúc đẩy tiêu hóa: Giúp ăn ngon miệng, tiêu hóa tốt hơn, giảm đầy hơi, chậm tiêu.
• Cung cấp năng lượng: 100g hạt sen tươi chứa khoảng 89 calo, hạt sen khô chứa khoảng 372 calo.
• Chống lão hóa: Giúp làm chậm quá trình lão hóa nhờ các chất chống oxy hóa.
• Tốt cho sức khỏe răng miệng: Có thể giúp cải thiện các vấn đề như chảy máu chân răng, loét miệng.
• Giúp điều trị đau đầu (trong một số trường hợp): Hỗ trợ giảm đau đầu, đặc biệt là đau đầu do nguyên nhân nhất định.
• Nâng cao sức khỏe cho phụ nữ lớn tuổi và sau sinh: Bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe.

Đối với trẻ em:

• Bồi bổ sức khỏe.
• Tăng cảm giác thèm ăn, hỗ trợ tiêu hóa.
• Giảm mồ hôi trộm.
• Bổ sung canxi (hàm lượng canxi chiếm khoảng 40% trọng lượng hạt sen).

Đối với phụ nữ mang thai:

• Kiểm soát đường huyết và cân nặng.
• Hỗ trợ an thai.
• Ngăn ngừa tiêu chảy.
• Cải thiện giấc ngủ.
• Tăng cường miễn dịch.
• Hỗ trợ phát triển não bộ thai nhi (nhờ axit folic và riboflavin).

Theo y học hiện đại

Y học hiện đại cũng chứng minh một số công dụng của Liên nhục:

• Chống oxy hóa: Ngăn chặn tác hại của gốc tự do, hỗ trợ phòng ngừa bệnh mãn tính.
• Chống viêm: Kaempferol, một flavonoid trong hạt sen, có tác dụng chống viêm.
• An thần, cải thiện giấc ngủ: Glycoside và mùi thơm dịu nhẹ có tác dụng an thần.
• Chống lão hóa: Enzyme L-isoaspartyl methyltransferase giúp sửa chữa protein bị hư hỏng.
• Hỗ trợ tim mạch: Có tác dụng chống thiếu máu cục bộ, giảm huyết áp, ức chế co thắt cơ tim.

Liều dùng & Cách dùng

Liều dùng thông thường là 10-30g/ngày. Hạt sen có thể dùng tươi hoặc khô. Có thể dùng hạt sen bằng nhiều cách:

• Ăn trực tiếp.
• Chế biến thành chè, cháo, canh, các món hầm.
• Dùng dưới dạng thuốc sắc, thuốc hoàn, thuốc tán (theo chỉ dẫn của thầy thuốc).

Bài thuốc kinh nghiệm (Lưu ý: cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng)

Dưới đây là một số bài thuốc kinh nghiệm sử dụng Liên nhục. Tuyệt đối không tự ý sử dụng mà không có sự hướng dẫn của thầy thuốc hoặc chuyên gia y tế.

Tình trạng bệnh	Bài thuốc
Đau đầu dai dẳng do hư hoả	Liên Nhục sao 20g, Vông nem 10g, Hà thủ ô chế 20g, Hương nhu 10g, Kinh giới 10g, Lức cây 15g, Lạc tiên 15g, Sâm đại hành 20g, Cỏ mực 15g, Cam thảo nam 10g, Bạc hà 10g, Cây cối xay 15g, Gừng tươi 2g. Sắc uống.
Tự ra mồ hôi	Liên Nhục 20g, lá Dâu tằm 20g, Sâm đại hành 20g, Sâm bố chính 20g, Lạc tiên 15g, Liên tu 10g, Trần bì 10g, Cam thảo nam 10g, Mạch môn 10g, Gừng tươi 2g. Sắc uống.
Đi cầu ra máu do máu quá nóng	Hạt sen sao 20g, Xuyên tâm liên 20g, Sâm đại hành 20g, Biển đậu sao 20g, Cỏ hôi 15g, Rau má 15g, đài sen cháy 15g, Ké đầu ngựa sao 15g, Cỏ mực 15g, Huyết dụ 15g, Cam thảo nam 11g, Dây giác 15g, Gừng tươi 2g. Tất cả sắc uống.
Mộng tinh	Hạt sen 20g, ngó sen 20g, tua sen 15g, lá Dâu tằm 5g, Hà thủ ô chế 20g, Yếm rùa chế 20g, Củ mài sao 20g, Sâm đại hành 20g, Lạc tiên 15g, Cỏ mực 15g, lá Vông nem 15g, củ Súng 20g. Sắc uống.
Trẻ em ra mồ hôi nhiều	Hạt sen 10g, ngó sen 10g, lá Dâu tằm 10gr, Sâm đại hành 10g, Sâm bố chính 10g, Cam thảo nam 3g. Sắc nước uống. Bên ngoài lấy lá dâu tằm đun lấy nước tắm.

Lưu ý

• Người bị táo bón không nên dùng hoặc nên dùng với liều lượng rất thấp và thận trọng.
• Sử dụng quá nhiều hạt sen có thể gây táo bón, đầy bụng, khó tiêu.

Tất cả thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế lời khuyên của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng Liên nhục hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác, đặc biệt là phụ nữ có thai, cho con bú và trẻ em.