Mô tả Tag

Mật Heo: Tìm Hiểu Chi Tiết Từ Nguồn Gốc Đến Công Dụng

Mật heo, một sản phẩm tự nhiên từ động vật, được sử dụng trong y học cổ truyền và một số ứng dụng y học hiện đại. Bài viết này tổng hợp thông tin từ các nguồn uy tín để cung cấp cái nhìn toàn diện về mật heo.

Tên Gọi, Danh Pháp

Tên gọi thông thường: Mật heo

Tên khoa học: Fel suillum

Đặc Điểm Tự Nhiên

Mật heo là chất lỏng được tiết ra từ túi mật của heo. Túi mật là một cơ quan nhỏ nằm gần gan, có chức năng dự trữ và tiết mật giúp tiêu hóa thức ăn, đặc biệt là chất béo.

Mỗi con heo chỉ có một túi mật nhỏ chứa mật.

Phân Bố, Thu Hoạch Và Chế Biến

Mật heo có thể được sử dụng ở dạng tươi hoặc được chế biến thành cao đặc, cao khô, hoặc cao tinh chế để dễ dàng sử dụng.

Các phương pháp chế biến mật heo (tham khảo từ các tài liệu y học):

  1. Phương pháp của Đội điều trị 10 (1961): Rửa sạch 20-30 túi mật heo với nước muối 0.9%, sát trùng bằng cồn 90° trong 1-2 phút. Cắt túi mật, lọc lấy mật, đun cách thủy và khuấy đều cho đến khi đặc lại.
  2. Phương pháp của Viện nghiên cứu Đông y (1964): Khử trùng dụng cụ. Cho mật vào bát, loại bỏ mỡ bằng ete (nếu có). Dùng dung dịch phèn chua no nhỏ từ từ vào mật đã lọc, làm kết tủa mật. Rửa sạch tủa bằng nước cất, sấy khô ở 70°C và tán thành bột.
  3. Phương pháp của Dược điển Pháp (1949): Lọc 1kg mật heo, thêm 1kg cồn 90°, khuấy đều và để yên 2 ngày. Gạn lấy cồn, lọc tủa, rửa tủa bằng cồn 70°. Trộn các phần cồn lại và cô dưới áp suất giảm dưới 50°C để thu được cao mật heo. Phương pháp tinh chế hơn bao gồm thêm than hoạt tính và kaolin, lọc và cô lại.

Lưu ý: Các phương pháp trên có độ phức tạp khác nhau, đòi hỏi kỹ thuật và trang thiết bị phù hợp.

Cao mật heo

Hình ảnh minh họa: Cao mật heo (cần thay thế bằng hình ảnh thực tế)

Bộ Phận Sử Dụng

Túi mật và mật heo.

Thành Phần Hóa Học

  • Các muối cholat: Hyodesoxycholat, natri cholat, glycocholat, glycodesoxycholat, taurocholat, taurodesoxycholat
  • Cholesterol
  • Sắc tố mật: Bilirubin…

Công Dụng

Theo Y Học Cổ Truyền

Mật heo có mùi tanh, vị đắng, tính hàn, không độc. Theo y học cổ truyền, mật heo có tác dụng sát trùng đường ruột, giảm đau, tiêu viêm, trị ho, hen suyễn, kích thích nhu động ruột và thông mật.

Mật heo được sử dụng để điều trị các vấn đề về đường tiêu hóa như thiểu năng gan và tụy, viêm đại tràng, táo bón.

Nghiên cứu in vitro cho thấy mật heo ức chế mạnh trực khuẩn gây bệnh ho gà Bordetella pertussis.

Theo Y Học Hiện Đại

Natri cholat trong mật heo có tác dụng giảm ho (trên mèo), ức chế trung khu hô hấp (trên thỏ), dãn cơ trơn phế quản (trên chuột lang) và chống co giật.

Liều Dùng & Cách Dùng

Mật heo có thể dùng tươi nhưng thường được cô đặc thành cao để dễ uống hơn.

Liều dùng thông thường: 0.5 – 1g/ngày uống hoặc 4g trong 250ml nước thụt.

Bài Thuốc Kinh Nghiệm (Lưu ý: cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng)

Các bài thuốc dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo và không thể thay thế lời khuyên của bác sĩ. Việc sử dụng cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của chuyên gia y tế.

Bệnh Bài thuốc Liều dùng
Ho gà Siro (20mg mật heo/ml), thuốc viên (50mg cao bột mật heo/viên) Xem chi tiết trong bài viết
Táo bón Cao mật heo khô tán bột, thụt hậu môn Xem chi tiết trong bài viết
Viêm gan, vàng da, viêm mật, khó tiêu... Hỗn hợp mật heo, lưu huỳnh, bột hoạt thạch, tinh dầu bạc hà Xem chi tiết trong bài viết
Khó tiêu, suy gan, ứ mật... Viên lô đảm (chứa cao mật heo tinh chế, lô hội, phenolphthalein) Xem chi tiết trong bài viết
Viêm đại tràng Hỗn hợp nghệ, ngải cứu, mật heo, mật ong Xem chi tiết trong bài viết
Đau dạ dày Cao mật heo 0.5-1g/ngày x 2-3 lần/ngày
Bỏng, mụn nhọt, chấn thương phần mềm, vết thương hoại tử Các bài thuốc kết hợp mật heo với các thảo dược khác Xem chi tiết trong bài viết

Lưu Ý

  • Không tự ý dùng mật heo để chữa bệnh mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
  • Không lạm dụng mật heo vì có thể bị ngộ độc kim loại nặng.
  • Phụ nữ có thai không nên sử dụng mật heo.
  • Chỉ sử dụng mật heo có nguồn gốc rõ ràng và tươi.
  • Tuân thủ liều lượng và thời gian sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Bài viết này chỉ mang tính chất thông tin và không thay thế lời khuyên của chuyên gia y tế. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng mật heo để điều trị bệnh.