Mô tả Tag

Tìm hiểu chung về Cây Long não

Tên gọi và danh pháp:

  • Tên Tiếng Việt: Cây Long não
  • Tên khác: Long não, Dã hương, Chương não, Mạy khao chuông (Tày), Cà chăng diẳng (Dao)
  • Tên khoa học: Cinnamomum camphora (L.) J.Presl
  • Họ: Lauraceae (Long não)

Đặc điểm tự nhiên:

Cây Long não là cây gỗ lớn, thường cao từ 10 đến 50m, đường kính thân cây có thể vượt quá 2m. Cây có cành thưa, nhẵn bóng. Lá mọc so le, hình bầu dục với đường gân chính nổi rõ. Hai bên gân chính là các gân phụ nổi bật, tại góc giữa gân phụ và gân chính có các hạch tuyến nổi bóng. Cuống lá dài từ 2,5 đến 3,5cm. Hoa nhỏ, mọc thành chùy ở kẽ lá. Quả hình cầu, kích thước tương đương hạt tiêu, có cuống nhỏ hình chén.

(Hình ảnh cây Long não sẽ được chèn vào đây)


Phân bố, thu hái và chế biến:

Cây Long não phân bố rộng rãi ở nhiều tỉnh miền Bắc Việt Nam (Hà Giang, Tuyên Quang, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Cao Bằng, Lạng Sơn), nhưng phổ biến nhất ở Nhật Bản và Trung Quốc. Cây thường được trồng để lấy bóng mát. Bộ phận được sử dụng để chiết xuất tinh dầu hoặc dùng trong phương pháp xông trị cảm cúm bao gồm gỗ, rễ và lá. Tinh dầu Long não sau khi chưng cất phân đoạn sẽ cho ra các loại:

  1. Tinh dầu Long não trắng (dùng để chế cineol)
  2. Tinh dầu Long não đỏ (chứa safrole, carvacrol)
  3. Tinh dầu Long não xanh (chứa cadinen, camphor, azulen)

Hàm lượng tinh dầu và long não tinh thể thay đổi tùy thuộc vào tuổi cây.


Bộ phận sử dụng:

Gỗ, rễ và lá cây Long não.


Thành phần hóa học:

Thành phần hóa học chính của Long não gồm tinh dầu và long não tinh thể. Tinh dầu Long não có nhiều công dụng đặc biệt.


Công dụng:

Theo y học cổ truyền: Long não được dùng ngoài da để sát trùng, tiêu viêm, kích thích. Dạng thuốc tiêm được sử dụng để hồi tỉnh cơ tim, điều trị trụy tim hoặc suy nhược. Sử dụng đường uống để giảm đau bụng và lượng phân.

Theo y học hiện đại:

  • Tác dụng trên thần kinh: Long não có tác dụng kích thích, gây hưng phấn thần kinh, hỗ trợ kích thích hô hấp và tuần hoàn, đặc biệt hiệu quả khi trung khu thần kinh bị ức chế.
  • Tác dụng tiêu hóa: Uống Long não kích thích niêm mạc dạ dày: liều nhỏ gây cảm giác ấm áp dễ chịu, liều cao gây buồn nôn, nôn.
  • Tác dụng đối với tim mạch: Long não kích thích cơ tim ở những trường hợp tim suy yếu.

Liều dùng và cách dùng:

Cách dùng Liều dùng
Sát trùng, tiêu viêm (ngoại dùng) Cồn hoặc dầu Long não 5-10%
Kích thích cơ tim, trụy tim, suy nhược (tiêm) Dung dịch dầu 10-20%, tiêm dưới da
Đau bụng, giảm lượng phân (uống) 0,05-0,20g/ngày
Liều dùng thông thường 0,1-0,2g thuốc tán hoặc rượu

Bài thuốc kinh nghiệm (Cần tham khảo ý kiến chuyên gia y tế trước khi sử dụng):

Lưu ý: Các bài thuốc dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo, cần sự hướng dẫn của chuyên gia y tế trước khi sử dụng.

  1. Trị bụng đau do uế khí thuộc sa chứng (Chương não tán - Trương Sơn Lôi phương): Chương não, Một dược, Minh nhũ hương (tán bột, dùng 0,01g với nước trà).
  2. Trị lở loét do nằm lâu: Long não 2g, Não sa 2g (dùng với cồn 75% hoặc cao mềm hoàng liên tố).
  3. Trị hậu môn bị thấp chẩn lở ngứa: Long não 2g, Minh phàn 2g, Mang tiêu 20g (hòa với nước ấm, ngâm mông).
  4. Trị chàm ở chân: Long não 3g, Đậu hũ 2 miếng (trộn đều, dùng ngoài).
  5. Trị răng sâu đau: Long não, Chu sa (lượng bằng nhau, tán bột, dùng ngoài).
  6. Trị trẻ nhỏ bị lở ngứa: Long não, Hoa tiêu, Mè đen (lượng bằng nhau, tán bột, trộn với vaseline).
  7. Trị giun kim: Long não 1g, Hắc bạch sửu 3g, Binh lang 6g (tán bột, hòa với nước ấm, bơm vào hậu môn).
  8. Trị đau khớp do bong gân: Dầu Long não, dầu tùng tiết (trộn đều, thoa lên vùng đau).

Lưu ý khi sử dụng Long não:

Độc tính liên quan đến liều lượng:

  • Liều uống 0,5-1g: Hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, cảm giác nóng, kích thích, nói sảng.
  • Trên 2g: Hôn mê, co giật, suy hô hấp và tử vong.
  • 7-15g (uống) hoặc 4g (tiêm bắp): Tử vong.

Theo Trung Dược học, xử trí ngộ độc chủ yếu là điều trị triệu chứng vì thuốc được cơ thể đào thải nhanh.

Kiêng kỵ:

  • Phụ nữ mang thai và người bị khí hư (Trung Dược học).
  • Người không thuộc thể chân hàn và người có thấp nhiệt (Đông dược học thiết yếu).
  • Không dùng quá nhiều (Bản nghĩa bổ di).

Tránh nhầm lẫn Long não với bột cây đại bi (Blumea balsamifera).

Tất cả thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng Long não để điều trị bệnh.