Ceritinib - Thông tin về Ceritinib
Mô tả Tag
Ceritinib: Thuốc ức chế ALK thế hệ thứ hai
Ceritinib là một chất ức chế kinase được sử dụng trong điều trị ung thư phổi tế bào không nhỏ (NSCLC) có sự sắp xếp lại gen anaplastic lymphoma kinase (ALK). Khoảng 4-5% bệnh nhân NSCLC mang đột biến này, tạo ra một protein tổng hợp (ví dụ như EML4-ALK) dẫn đến tăng trưởng tế bào ung thư không kiểm soát. Ceritinib hoạt động bằng cách ức chế hoạt động của enzyme ALK, ngăn chặn quá trình phosphoryl hóa các protein tín hiệu hạ lưu như STAT3 và do đó ức chế sự tăng sinh của tế bào ung thư.
Ceritinib được chỉ định cho trường hợp:
- Điều trị bệnh nhân NSCLC có sự sắp xếp lại gen ALK đã tiến triển hoặc không dung nạp với crizotinib (chất ức chế ALK thế hệ đầu tiên).
Điều quan trọng cần lưu ý là sự phê duyệt của Ceritinib dựa trên tỷ lệ đáp ứng khối u và thời gian đáp ứng. Lợi ích về kéo dài thời gian sống hoặc cải thiện triệu chứng vẫn chưa được chứng minh hoàn toàn và cần thêm nghiên cứu xác nhận.
Cơ chế hoạt động
Sự sắp xếp lại gen ALK tạo ra một protein tổng hợp, ví dụ như EML4-ALK, gây ra hoạt động kinase bất thường, thúc đẩy sự phát triển ung thư. Ceritinib ức chế hoạt động của enzyme ALK bằng cách:
- Ức chế quá trình tự phosphoryl hóa của ALK.
- Ức chế phosphoryl hóa qua trung gian ALK của protein tín hiệu hạ lưu (như STAT3).
- Ức chế tăng sinh tế bào ung thư phụ thuộc ALK.
Nghiên cứu in vitro và trên động vật đã chứng minh hiệu quả của Ceritinib trong việc ức chế tăng sinh của các dòng tế bào biểu hiện protein tổng hợp EML4-ALK và NPM-ALK, và ức chế sự phát triển của khối u NSCLC dương tính ALK ở chuột.
Trao đổi chất và bài tiết
Các nghiên cứu in vitro cho thấy CYP3A là enzyme chính tham gia vào quá trình chuyển hóa Ceritinib. Sau khi uống một liều đơn, hợp chất mẹ Ceritinib là thành phần chính lưu hành trong huyết tương.
Tác dụng phụ
Ceritinib có thể gây ra một số tác dụng phụ. Trong các nghiên cứu lâm sàng, các tác dụng phụ thường gặp bao gồm:
- Tiêu chảy (có thể nặng): 96% bệnh nhân trong các nghiên cứu.
- Buồn nôn, nôn:
- Đau bụng:
- Rối loạn chức năng gan (tăng ALT): 27% bệnh nhân.
Các tác dụng phụ hiếm gặp nhưng nghiêm trọng hơn có thể bao gồm:
- Bệnh phổi kẽ (ILD) / viêm phổi:
- Tăng đường huyết:
- Nhịp tim chậm:
Lưu ý: Hiện chưa có dữ liệu đầy đủ về khả năng gây ung thư, ảnh hưởng đến sinh sản hoặc sự phát triển phôi thai của Ceritinib. Do đó, phụ nữ mang thai hoặc đang có kế hoạch mang thai nên được tư vấn kỹ lưỡng trước khi sử dụng thuốc này và cần áp dụng biện pháp tránh thai hiệu quả.
Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế lời khuyên của bác sĩ. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị phù hợp.